Isishwankathelo
A epheleleyouvavanyo lwe-cholesterol-ekwabizwa ngokuba yi-lipid panel okanye iprofayili ye-lipid-luvavanyo lwegazi olunokulinganisa inani le-cholesterol kunye ne-triglycerides egazini lakho.
Uvavanyo lwe-cholesterol lunokunceda ukumisela umngcipheko wakho wokwakhiwa kweediphozithi ezinamafutha (iiplakhu) kwimithambo yakho enokukhokelela kwimithanjana emxinwa okanye evaliweyo kuwo wonke umzimba wakho (i-atherosclerosis).
Uvavanyo lwe-cholesterol sisixhobo esibalulekileyo.Amanqanaba aphezulu e-cholesterol ahlala engumngcipheko omkhulu wesifo se-coronary artery.
Kutheni kusenziwa
I-cholesterol ephezulu ayibangeli zimpawu okanye zimpawu.Uvavanyo olupheleleyo lwe-cholesterol lwenziwa ukufumanisa ukuba i-cholesterol yakho iphezulu kwaye ukuqikelela umngcipheko wokuhlaselwa yintliziyo kunye nezinye iintlobo zesifo sentliziyo kunye nezifo zemithambo yegazi.
Uvavanyo olupheleleyo lwe-cholesterol lubandakanya ukubalwa kweentlobo ezine zamafutha egazini lakho:
- Iyonke cholesterol.Esi sisixa somxholo we-cholesterol egazini lakho.
- I-low-density lipoprotein (LDL) cholesterol.Oku kubizwa ngokuba yi-cholesterol "embi".Uninzi lwalo egazini lakho lubangela ukugcwala kwamafutha (amacwecwe) kwimithambo yakho (i-atherosclerosis), enciphisa ukuhamba kwegazi.Ezi plaque ngamanye amaxesha ziyagqabhuka kwaye zinokukhokelela ekuhlaselweni yintliziyo okanye sistroke.
- High-density lipoprotein (HDL) cholesterol.Oku kubizwa ngokuba yi-cholesterol “elungileyo” kuba inceda ukuthwala i-cholesterol ye-LDL, ngaloo ndlela igcina imithambo ivulekile kwaye igazi lakho libaleka ngokukhululekileyo.
- I-Triglycerides.I-Triglycerides luhlobo lwamafutha egazini.Xa usitya, umzimba wakho uguqula iikhalori ongazifuniyo zibe yi-triglycerides, egcinwa kwiiseli ezinamafutha.Amanqanaba aphezulu e-triglyceride anxulunyaniswa nezinto ezininzi, kubandakanya ukutyeba kakhulu, ukutya iilekese ezininzi okanye ukusela utywala kakhulu, ukutshaya, ukuhlala uhleli, okanye ukuba nesifo seswekile esinamanqanaba aphezulu eswekile yegazi.
Ngubani ofanele ukufumana iuvavanyo lwe-cholesterol?
Ngokutsho kweNational Heart, Lung and Blood Institute (NHLBI), uvavanyo lokuqala lwe-cholesterol yomntu kufuneka lwenzeke phakathi kweminyaka eyi-9 kunye ne-11 kwaye luphindwe rhoqo emva kweminyaka emihlanu emva koko.
I-NHLBI incoma ukuba ukuhlolwa kwe-cholesterol kwenzeka rhoqo kwi-1 ukuya kwi-2 iminyaka kumadoda aneminyaka eyi-45 ukuya kwi-65 kunye nabasetyhini abaneminyaka eyi-55 ukuya kwi-65. Abantu abangaphezu kwe-65 kufuneka bafumane iimvavanyo ze-cholesterol ngonyaka.
Uvavanyo oluthe gqolo lunokufuneka ukuba iziphumo zakho zovavanyo lokuqala zazingaqhelekanga okanye ukuba sele unesifo se-coronary artery, uthatha amayeza okunciphisa i-cholesterol okanye usengozini ephezulu ye-coronary artery disease ngenxa yokuba:
- Yiba nembali yosapho ye-cholesterol ephezulu okanye ukuhlaselwa yintliziyo
- Batyebe kakhulu
- Ngaba awusebenzi ngokwasemzimbeni
- Yiba nesifo seswekile
- Yitya ukutya okungenampilo
- Tshaya imidiza
Abantu abaphantsi konyango lwe-cholesterol ephezulu bafuna uvavanyo lwe-cholesterol rhoqo ukujonga ukusebenza konyango lwabo.
Imingcipheko
Kukho umngcipheko omncinci wokufumana uvavanyo lwe-cholesterol.Unokuba buhlungu okanye ukuthamba kwindawo ekutsalwa kuyo igazi lakho.Kunqabile, indawo inokosuleleka.
Uzilungiselela njani
Ngokuqhelekileyo kufuneka uzile ukutya, ungatyi ukutya okanye ulwelo ngaphandle kwamanzi, iiyure ezilithoba ukuya kwezili-12 phambi kovavanyo.Ezinye iimvavanyo ze-cholesterol azifuni ukutya, ngoko landela imiyalelo kagqirha wakho.
Yintoni onokuyilindela
Uvavanyo lwe-cholesterol luvavanyo lwegazi, oludla ngokwenziwa kusasa ukuba uzila ukutya ubusuku bonke.Igazi litsalwa emthanjeni, ngokuqhelekileyo engalweni yakho.
Ngaphambi kokuba kufakwe inaliti, indawo yokuhlatywa icocwa nge-antiseptic kwaye ibhanti ye-elastic ibhijelwe kwingalo yakho ephezulu.Oku kubangela ukuba imithambo engalweni yakho izaliswe ligazi.
Emva kokuba inaliti ifakwe, inani elincinci legazi liqokelelwa kwi-vial okanye isirinji.Emva koko ibhendi iyasuswa ukubuyisela ukujikeleza, kwaye igazi liyaqhubeka lihamba kwi-vial.Emva kokuba igazi elaneleyo liqokelelwe, inaliti iyasuswa kwaye indawo yokuhlatywa igqunywe ngebhandeji.
Inkqubo iya kuthatha imizuzu embalwa.Ayinantlungu noko.
Emva kwenkqubo
Akukho manyathelo okhuseleko ekufuneka uwathathe emva kwakhouvavanyo lwe-cholesterol.Kuya kufuneka ukwazi ukuziqhubela ekhaya kwaye wenze yonke imisebenzi yakho yesiqhelo.Ukuba ubuzila ukutya, unokufuna ukuza ne-snack yokutya emva kokuba uvavanyo lwakho lwe-cholesterol lwenziwe.
Iziphumo
EUnited States, umlinganiselo wecholesterol ulinganiswa ngeemiligram (mg) zecholesterol ngedesilitha (dL) yegazi nganye.EKhanada nakwamanye amazwe amaninzi aseYurophu, amanqanaba e-cholesterol alinganiswa nge-millimoles ilitha nganye (mmol/L).Ukutolika iziphumo zovavanyo lwakho, sebenzisa ezi zikhokelo jikelele.
Rintsingiselo
mayoclinic.org
Ixesha lokuposa: Jun-24-2022